Wyprawy. Eksploracja. Ile tego było?
Przygotowania do tegorocznego wyjazdu z Elżbietą Dzikowską do Vilcabamby i okolic, kazały dokonać mi pewnego podsumowania. Ile do tej pory, ja, Roman Warszewski, odbyłem wypraw o charakterze eksploracyjnym? Oczywiście, w Ameryce Łacińskiej, począwszy od roku 1983, byłem grubo ponad 30 razy, ale – co zrozumiałe – nie wszystkie te wyjazdy miały odpowiednio pogłębiony, poznawczy charakter. Tych było znacznie mniej, ale jak już były, to były pasjonujące. No właśnie, ale ile – ile tych wypraw było? Zacząłem podliczać i oto co mi wyszło:
1983 – podróż do ówczesnego departamentu Ayacucho na front wojny między lewacką organizacją Świetlisty Szlak a siłami rządowymi. Rezultat: Książka pt. „Pokażcie mi brzuch terrorystki” (Glob, Szczecin 1986; II wyd. Czarny Kot, Gdańsk 2001).
1992 – podróż na południe Boliwii i wędrówka szlakiem ostatniej kampanii Ernesto Che Guevary między Samaipatą a Camiri. Rezultat: Książka: „Skrzydlaci ludzie z Nazca” (Tower Press, Gdańsk 2000), „Boliwia 1966-1967” (Bellona, Warszawa 2012).
1998 – pierwsza wyprawa na płaskowyż Marcahuasi w Peru w nadbrzeżnym łańcuchu Andów. Inni uczestnicy: Stanisława „Asia” Grzelczak, Cezary Zych (Kanada). Wyprawa odnawia zainteresowanie płaskowyżem, eksplorowanym swego czasu przez Daniela Ruzo. Rezultat:
Książka pt. „Marcahuasi – kuźnia bogów” (Bellona, Warszawa 2000).
1999 – druga wyprawa na płaskowyż Marcahuasi. Inni uczestnicy: Leszek Foltyn, Antoni Kujawa. Rezultat: Godzinny film telewizyjny TVP „Marcahuasi – płaskowyż kamiennych gigantów” (razem ze Stanisławą Grzelczak).
1999 – wyprawa z o. Edmundem Szeligą do peruwiańskiej dżungli, tropem amazońskich roślin leczniczych (plantas medicinales). Inni uczestnicy: Grzegorz Rybiński, Leszek Foltyn, Antoni Kujawa. Rezultat, a właściwie rezultaty: Książka – wywiad-rzeka z o. Edmundem Szeligą, jednym z prekursorów fitoterapii amazońskiej i andyjskiej, pt. „Ojciec nadziei. Niezwykłe życie o.
Edmunda Szeligi” (Tower Press, Gdańsk 2000; razem z Grzegorzem Rybińskim). Godzinny film telewizyjny TVP „Życie dla życia” (razem z Grzegorzem Rybińskim). Jestem też pomysłodawcą i spiritus movens wydania przez Tower Press monografii „Ziołolecznictwo amazońskie i andyjskie” (red. Katarzyna Żurowska), która ukazuje się w roku 2000.
2000 – wyprawa w poszukiwaniu Eldorado w dorzeczu rzeki Maestron (Nistron) w prowincji Madre de Dios w Peru wg wskazań zawartych na mapie, którą o. Edmund Szeliga swego czasu otrzymał od Indianina Juana Quispe z plemienia Pirów. Inni uczestnicy: Maciej Kostun, Jacek Kaziński, Dariusz Szmidt, Abel Muniz (Peru). W wyniku wyprawy formułuję tzw. „ayahuaskową teorię genezy mitu o Eldorado”, wg której legenda o Złotym Mieście i Złotym Królu jest rezultatem powstawania napoju z ayahuaski (Banisteriopsis caapi). Rezultat: Książka pt. „Tajna misja Eldorado” (Tower Press, Gdańsk 2005).
2003 – pobyt na Wyspie Wielkanocnej. A będąc tam, zwracam uwagę na astronomiczną korelację Ahu Akiwi (jedynej grupy posągów zlokalizowanych w głębi wyspy) z miejscem, w którym okresowo na tamtejszym nieboskłonie pojawia się konstelacji Plejad. Rezultat: artykuł pt. „Niebiańskie rodzeństwo” w: „Poznaj Świat” IX(572)/2004, s. 6-17
2004 – pobyt w Tiahuanaco w Boliwii. Inni uczestnicy: Artur Ulrich, Marian Czerny, Janusz Tomaszkiewicz, Elżbieta Tomaszkiewicz, Ilona Ulrich, Artur Ulrich jr. Będąc tam identyfikuję w Puna Punku kamienne fragmenty wskazujące na istnienie w przeszłości większej liczby konstrukcji analogicznych ze słynną Bramą Słońca. Rezultat: artykuł pt. „Siostry Bramy Słońca” w: „Poznaj Świat” II(577)/2005, s. 60-68
2007 – wyprawa do wysokogórskiego plemienia Q’ero w peruwiańskich Andach. Inni uczestnicy: Dariusz Szmidt, Jacek Belczewski, Wojciech Godek, Osvaldo Gonza Arcondo (Peru). W czasie wyprawy natrafiam na indiańskie relacje mówiące o istnieniu w XVI wieku inkaskiego dowódcy Inki Paucara, który po upadku ostatniej inkaskiej stolicy - Vilcabamby, z wojownika przerodził się w ważnego reformatora i społecznego przywódcę. Rezultat: Książka „Q’ero. Długowieczność na zamówienie” (Fitoherb, Sopot 2009).
2008 - Wyprawa Vilcabamba-Vilcabamba: do Vilcabamby – do ostatniej stolicy Inków w Peru i do Doliny Vilcabamby w Ekwadorze. Inni uczestnicy: Jarosław Molenda, Rosa Cobos (Peru). Próba odpowiedzi na pytanie, co łączy dwie Vilcabamby w dwóch tak odległych od siebie regionach. Wspólnym ogniwem łączącym oba te miejsca – co w czasie wyprawy się potwierdza – może być postać Inki Paucara, na którego ślad natrafił w czasie wyprawy do Indian Q’ero.
2009 – Wyprawa Tupac Amaru do Urpipaty w Kordylierze Vilcabamba, w celu ustalenia faktycznego zasięgu ruin Machu Pucara. Inni uczestnicy: Arkadiusz Paul, Jarosław Molenda, Juvenal Cobos (Peru). Polacy po raz pierwszy docierają do Inti Huasi – najwyżej położonych inkaskich ruin w Andach (Puncuyoc, 4400 m n.p.m.). Rezultat: artykuł „Wyprawa Tupac Amaru 2009. Pierwsi Polacy w Puncuyoc” w: „Poznaj Świat” 10(637)/2010. W przygotowaniu książka pt. „Tajemnica Starej Fortecy”. 2011 – Wyprawa do Llactapata, inkaskich ruin, odkrytych w1911 roku przez Binghama, o których jednak wieść przepadła do roku 1983, kiedy zostały one na nowo „odkryte” przez Brytyjczyka Hugh Thomsona. Inni uczestnicy: Arkadiusz Paul.
2013 – drugi pobyt w Vilcabambie. Inni uczestnicy: Arkadiusz Paul. Rezultat: Album „Zielone Pompeje. Drogami Inków do Machu Picchu i jeszcze dalej” (Fitoherb, Sopot 2013; razem z Arkadiuszem Paulem).
2015 – wyprawa do Pusharo – największego petroglifu w peruwiańskiej selwie na terenie rezerwatu Manu. Inni uczestnicy: Kazimierz Krajka, Jan Lauer, Percy Huanca (Peru). Pierwsi Polacy w Pusharo. Nie był tam nawet Jan Kalinowski, pomysłodawca i inicjator utworzenia Parku Narodowego Manu. Rezultat: Reportaż „Pusharo znaczy kres” w: „Migotania” 1(50)/ 2016, s. 36-37
2016 – trawers kontynentu na trasie Buenos Aires – Lima, przez Argentynę, Brazylię, Paragwaj, Boliwię i Peru. Inni uczestnicy: Arkadiusz Paul. Na kanwie tej wyprawy oraz wyprawy z roku poprzedniego (Pusharo) w przygotowaniu książka pt. „Transamerica. Wyprawa do źródeł kontynentu”.
WKRÓTCE:
2017 – wyprawa z Elżbietą Dzikowską do Vilcabamby – podróż sentymentalna znanej podróżniczki do miejsca, które odwiedziła przed 40 laty. Wyprawa ma stanowić jedną z głównych osi biografii Elżbiety Dzikowskiej, pisanej przeze mnie, noszącej roboczy tytuł „Elżbieta Dzikowska. Tu jestem, tam będę”.
Peru